হাঁহ
Assamese
Pronunciation
- IPA(key): /ɦãɦ/
Etymology 1
Inherited from Sanskrit হংস (haṃsá). Cognate with Sylheti ꠀꠃꠀ (áúa), ꠀꠁ (áí), Bengali হাঁস (hãs).
Declension
Inflection of হাঁহ
| Indefinite forms | Definite forms | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| numeral | non-numeral (plural) | ||||||||||||
| singular | plural | informal | |||||||||||
| ♂ | ♀ | ♂ | ♀ | ||||||||||
| absolutive | হাঁহ hãh |
হাঁহটো hãhtü |
হাঁহজনী hãhzoni |
হাঁহকেইটা hãhkeita |
হাঁহকেইজনী hãhkeizoni |
হাঁহবোৰ hãhbür |
হাঁহবিলাক hãhbilak | ||||||
| ergative | হাঁহে hãhe |
হাঁহটোৱে hãhtüe |
হাঁহজনীয়ে hãhzonie |
হাঁহকেইটাই hãhkeitai |
হাঁহকেইজনীয়ে hãhkeizonie |
হাঁহবোৰে hãhbüre |
হাঁহবিলাকে hãhbilake | ||||||
| accusative | হাঁহক hãhok |
হাঁহটোক hãhtük |
হাঁহজনীক hãhzonik |
হাঁহকেইটাক hãhkeizonik |
হাঁহকেইজনীক hãhkeizonik |
হাঁহবোৰক hãhbürok |
হাঁহবিলাকক hãhbilakok | ||||||
| genitive | হাঁহৰ hãhor |
হাঁহটোৰ hãhtür |
হাঁহজনীৰ hãhzonir |
হাঁহকেইটাৰ hãhkeitar |
হাঁহকেইজনীৰ hãhkeizonir |
হাঁহবোৰৰ hãhbüror |
হাঁহবিলাকৰ hãhbilakor | ||||||
| dative | হাঁহলৈ hãholoi |
হাঁহটোলৈ hãhtüloi |
হাঁহজনীলৈ hãhzoniloi |
হাঁহকেইটালৈ hãhkeitaloi |
হাঁহকেইজনীলৈ hãhkeizoniloi |
হাঁহবোৰলৈ hãhbüroloi |
হাঁহবিলাকলৈ hãhbilakoloi | ||||||
| instrumental | হাঁহেৰে hãhere |
হাঁহটোৰে hãhtüre |
হাঁহজনীৰে hãhzonire |
হাঁহকেইটাৰে hãhkeitare |
হাঁহকেইজনীৰে hãhkeizonire |
হাঁহবোৰেৰে hãhbürere |
হাঁহবিলাকেৰে hãhbilakere | ||||||
| locative | হাঁহত hãhot |
হাঁহটোত hãhtüt |
হাঁহজনীত hãhzonit |
হাঁহকেইটাত hãhkeitat |
হাঁহকেইজনীত hãhkeizonit |
হাঁহবোৰত hãhbürot |
হাঁহবিলাকত hãhbilakot | ||||||
| Classifier Note: The classifier -টো (-tü) and its plural variant -টা (-ta) can be used for both male and female. Accusative Note: -অক (-ok) is used for animate sense. No case marking is used for inanimate sense. Dative Note 1: In some dialects -অলৈ (-oloi)'s variant -অলে (-ole) is used instead. Dative Note 2: Sometimes -অক (-ok) marks this case instead of -অলৈ (-oloi). Dative Note 3: In some dialects -অত (-ot) or -অক (-ok) marks this case instead of -অলৈ (-oloi). Instrumental Note: In some dialects -এদি (-edi) marks this case instead of -এৰে (-ere). | |||||||||||||
Etymology 2
| Assamese verb set |
|---|
| হাঁহ (hãh) |
| হঁহা (hõha) |
| হঁহুৱা (hõhua) |
Alternative forms
- হাঁহি মাৰ (hãhi mar)
Conjugation
impersonal forms of হাঁহ
| Affirmative (+) | Negative (-) | ||
|---|---|---|---|
| Stem | হাঁহ hãh |
নাহাঁহ nahãh | |
| Gerund, Past participle, Agentive | হঁহা hõha |
নহঁহা nohõha | |
| Conjugative | হাঁহি hãhi |
নাহাঁহি nahãhi | |
| Infinitive | হাঁহিব hãhibo |
নাহাঁহিব nahãhibo | |
| Genitive infinitive | হাঁহিবৰ hãhibor |
নাহাঁহিবৰ nahãhibor | |
| Goal | হাঁহিবলৈ hãhiboloi |
নাহাঁহিবলৈ nahãhiboloi | |
| Terminative | হাঁহিবলৈকে hãhiboloike |
নাহাঁহিবলৈকে nahãhiboloike | |
| Future passive participle | হাঁহিবলগা / হাঁহিবলগীয়া hãhibologa / hãhibologia |
নাহাঁহিবলগা / নাহাঁহিবলগীয়া nahãhibologa / nahãhibologia | |
| Agentive (emphatic) | (♂) | হাঁহোঁতা hãhü̃ta |
নাহাঁহোঁতা nahãhü̃ta |
| ♀ | হাঁহঁতী hãhõti |
নাহাঁহঁতী nahãhõti | |
| Contingent | হাঁহোঁতে hãhü͂te |
নাহাঁহোঁতে nahãhü͂te | |
| Progressive participle | হাঁহোঁতে হাঁহোঁতে hãhü͂te hãhü͂te |
নাহাঁহোঁতে নাহাঁহোঁতে nahãhü͂te nahãhü͂te | |
| Reason | হাঁহাত hãhat |
নাহাঁহাত nahãhat | |
| Past conditional | হাঁহিলত hãhilot |
নাহাঁহিলত nahãhilot | |
| Future conditional | হাঁহিলে hãhile |
নাহাঁহিলে nahãhile | |
| Perfect participle | হাঁহি hãhi |
নাহাঁহি nahãhi | |
| Habitual participle | হাঁহি হাঁহি hãhi hãhi |
নাহাঁহি নাহাঁহি nahãhi nahãhi | |
Conjugation forms of হাঁহ
| Person | First person | Second person | Third person | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Very faml. & Inferior |
Familiar | Honorific | Non honorific | ||||
| Singular | মই moi |
তই toi |
তুমি tumi |
আপুনি apuni |
তেওঁ etc teü͂ |
সি ♂, তাই ♀ etc xi ♂, tai ♀ | |
| Plural | i | আমি ami |
তহঁত tohõt |
তোমালোক tümalük |
আপোনালোক apünalük |
তেওঁলোক teü͂lük |
সিহঁত etc xihõt |
| t | তহঁতে tohõte |
তোমালোকে tümalüke |
আপোনালোকে apünalüke |
তেওঁলোকে teü͂lüke |
সিহঁতে etc xihõte | ||
| Present | |||||||
| Indefinite | + | হাঁহোঁ hãhü͂ |
হাঁহ hãho |
হাঁহা hãha |
হাঁহে hãhe | ||
| - | নাহাঁহোঁ nahãhü͂ |
নাহাঁহ nahãho |
নাহাঁহা nahãha |
নাহাঁহে nahãhe | |||
| Imperfective | + | হাঁহিছোঁ hãhisü͂ |
হাঁহিছ hãhiso |
হাঁহিছা hãhisa |
হাঁহিছে hãhise | ||
| - | Imperfective | ||||||
| হঁহা নাই hõha nai | |||||||
| "not about to" (usage is not common) | |||||||
| নাহাঁহিছোঁ nahãhisü͂ |
নাহাঁহিছ nahãhiso |
নাহাঁহিছা nahãhisa |
নাহাঁহিছে nahãhise | ||||
| Continuous | + | হাঁহি আছোঁ hãhi asü͂ |
হাঁহি আছ hãhi aso |
হাঁহি আছা hãhi asa |
হাঁহি আছে hãhi ase | ||
| - | হাঁহি থকা নাই hãhi thoka nai | ||||||
| Past | |||||||
| Simple | + | হাঁহিলোঁ hãhilü͂ |
হাঁহিলি hãhili |
হাঁহিলা hãhila |
হাঁহিলে hãhile | ||
| - | নাহাঁহিলোঁ nahãhilü͂ |
নাহাঁহিলি nahãhili |
নাহাঁহিলা nahãhila |
নাহাঁহিলে nahãhile | |||
| Imperfective | + | হাঁহিছিলোঁ hãhisilü͂ |
হাঁহিছিলি hãhisili |
হাঁহিছিলা hãhisila |
হাঁহিছিলে hãhisile | ||
| - | Imperfective | ||||||
| হঁহা নাছিলোঁ hõha nasilü͂ |
হঁহা নাছিলি hõha nasili |
হঁহা নাছিলা hõha nasila |
হঁহা নাছিলে hõha nasile | ||||
| Habitual | |||||||
| নাহাঁহিছিলোঁ nahãhisilü͂ |
নাহাঁহিছিলি nahãhisili |
নাহাঁহিছিলা nahãhisila |
নাহাঁহিছিলে nahãhisile | ||||
| Continuous | + | হাঁহি আছিলোঁ hãhi asilü͂ |
হাঁহি আছিলি hãhi asili |
হাঁহি আছিলা hãhi asila |
হাঁহি আছিলে hãhi asile | ||
| - | হাঁহি থকা নাছিলোঁ hãhi thoka nasilü͂ |
হাঁহি থকা নাছিলি hãhi thoka nasili |
হাঁহি থকা নাছিলা hãhi thoka nasila |
হাঁহি থকা নাছিলে hãhi thoka nasile | |||
| Future | |||||||
| Indicative | + | হাঁহিম hãhim |
হাঁহিবি hãhibi |
হাঁহিবা hãhiba |
হাঁহিব hãhibo | ||
| - | Indicative | ||||||
| নাহাঁহোঁ nahãhü͂ |
নাহাঁহ nahãho |
নাহাঁহা nahãha |
নাহাঁহে nahãhe | ||||
| "Perhaps" | |||||||
| নাহাঁহিম nahãhim |
নাহাঁহিবি nahãhibi |
নাহাঁহিবা nahãhiba |
নাহাঁহিব nahõhibo | ||||
| Continuous | + | হাঁহি থাকিম hãhi thakim |
হাঁহি থাকিবি hãhi thakibi |
হাঁহি থাকিবা hãhi thakiba |
হাঁহি থাকিব hãhi thakibo | ||
| - | |||||||
| Indicative | |||||||
| হাঁহি নাথাকোঁ hãhi nathakü̃ |
হাঁহি নাথাক hãhi nathako |
হাঁহি নাথাকা hãhi nathaka |
হাঁহি নাথাকে hãhi nathake | ||||
| "Perhaps" | |||||||
| হাঁহি নাথাকিম hãhi nathakim |
হাঁহি নাথাকিবি hãhi nathakibi |
হাঁহি নাথাকিবা hãhi nathakiba |
হাঁহি নাথাকিব hãhi nathakibo | ||||
| Others | |||||||
| Imperative | + | হাঁহোঁ hãhü͂ |
হাঁহ hãh |
হাঁহা hãha |
হাঁহক hãhok | ||
| - | — | নাহাঁহিবি nahãhibi |
নাহাঁহিবা nahãhiba |
নাহাঁহিব nahãhibo | |||
| ❋ Note 1: i = for intransitive verbs, t = for transitive verbs. The suffix -এ (-e) marks ergative case. | |||||||
| ❋ Note 2: Sometimes -হঁক (-hõk) or less commonly -হঁত (-hõt) suffix is used for plural pronouns, like আমি কৰোহঁক (ami korühõk), আপোনালোক আহিলেহঁক (apünalük ahilehõk) etc. | |||||||
| ❋ Note 3: For intransitive verbs like যোৱা (züa, “to go”) the 3rd person suffix -এ (-e) in simple past tense is not used, like সি গ’ল (xi göl), not সি গ’লে (xi göle). | |||||||
| ❋ Note 4: Other 3rd person pronouns have the same conjugation. Click here to see other personal pronouns. | |||||||
Nalbaria Kamrupi dialect impersonal forms of হাঁহ
| Affirmative (+) | Negative (-) | |||
|---|---|---|---|---|
| Stem | হাঁহ hãh |
নাহাঁহ nahãh | ||
| Gerund & Past participle | হাঁহা hãha |
নাহ্হা nahha | ||
| Conjugative | হাঁহি hãhi |
নাহ্হি nahhi | ||
| Infinitive | হাঁইহ্বা hãihba |
নাহাঁইহ্বা nahãihba | ||
| Genitive infinitive | হাঁইহ্বাৰ hãihbar |
নাহাঁইহ্বাৰ nahãihbar | ||
| Goal | হাঁইহ্বাক লেগি hãihbak legi |
নাহাঁইহ্বাক লেগি nahãihbak legi | ||
| Future passive participle | হাঁইহ্বা লাগা hãihba laga |
নাহাঁইহ্বা লাগা nahãihba laga | ||
| Agentive | frm | ♂ | হাঁহাঁতা hãhãta |
নাহ্হাঁতা nahhãta |
| ♀ | হাঁহাঁতী hãhãti |
নাহ্হাঁতী nahhãti | ||
| inf | ♂ | হাঁউহ্ৰা hãuhra |
নাহাঁউহ্ৰা nahãuhra | |
| ♀ | হাঁউহ্ৰী hãuhri |
নাহাঁউহ্ৰী nahãuhri | ||
| Present participle | হাঁহাঁতে hãhãte |
নাহ্হাঁতে nahhãte | ||
| Progressive participle | হাঁহাঁতে হাঁহাঁতে hãhãte hãhãte |
নাহ্হাঁতে নাহ্হাঁতে nahhãte nahhãte | ||
| Reason | হাঁহাত hãhat |
নাহ্হাত nahhat | ||
| Conditional participle | হাঁইহ্লি hãihli |
নাহাঁইহ্লি nahãihli | ||
| Perfect participle | হাঁহি hãhi |
নাহ্হি nahhi | ||
| Habitual participle | হাঁহি হাঁহি hãhi hãhi |
নাহ্হি নাহ্হি nahhi nahhi | ||
Nalbaria Kamrupi dialect conjugation forms of হাঁহ
| Person | First person | Second person | Third person | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Informal | Honorific | Non honorific | Honorific | ||||
| Singular | মঁই mõi |
তঁই tõi |
তুমি tumi |
সি ♂, তাই ♀ etc xi ♂, tai ♀ |
তেঁউ etc tẽu | ||
| Plural | i | আমি ami |
তঁহাত tõhat |
তুহ্না tuhna |
সেঁহাত etc xẽhat |
তাহ্না tahna | |
| t | তঁহাতে tõhate |
তুহ্নাই tuhnai |
সেঁহাতে etc xẽhate |
তাহ্নাই tahnai | |||
| Present | |||||||
| Indefinite | + | হাঁহুঁ hãhũ |
হাঁহাহ hãhah |
হাঁহা hãha |
হাঁহে’ hãhë | ||
| - | নাহ্হুঁ nahhũ |
নাহ্হাহ nahhah |
নাহ্হা nahha |
নাহ্হে’ nahhë | |||
| Continuous | + | হাঁহি আছুঁ hãhi asũ |
হাঁহি আছাহ hãhi asah |
হাঁহি আছা hãhi asa |
হাঁহি আছে’ hãhi asë | ||
| - | হাঁহি থাকা নাই hãhi thaka nai | ||||||
| Imperfective | + | হাঁইহ্ছুঁ hãihsũ |
হাঁইহ্ছাহ hãihsah |
হাঁইহ্ছ hãihso |
হাঁইহ্ছি hãihsi | ||
| - | হাঁহা নাই hãha nai | ||||||
| Past | |||||||
| Simple | + | হাঁইহ্লুঁ hãihlũ |
হাঁইহ্লি hãihli |
হাঁইহ্লা hãihla |
হাঁইহ্লাক hãihlak | ||
| - | নাহাঁইহ্লুঁ nahãihlũ |
নাহাঁইহ্লি nahãihli |
নাহাঁইহ্লা nahãihla |
নাহাঁইহ্লাক nahãihlak | |||
| Continuous | + | হাঁহি আইছ্লুঁ hãhi aislũ |
হাঁহি আইছ্লি hãhi aisli |
হাঁহি আইছ্লা hãhi aisla |
হাঁহি আছিল hãhi asil | ||
| - | হাঁহি থাকা নাইছ্লুঁ hãhi thaka naislũ |
হাঁহি থাকা নাইছ্লি hãhi thaka naisli |
হাঁহি থাকা নাইছ্লা hãhi thaka naisla |
হাঁহি থাকা নাছিল hãhi thaka nasil | |||
| Imperfective | + | হাঁইহ্ছিলুঁ hãihsilũ |
হাঁইহ্ছিলি hãihsili |
হাঁইহ্ছিলা hãihsila |
হাঁইহ্ছিল hãihsil | ||
| - | নাহাঁইহ্ছিলুঁ nahãihsilũ or হাঁহা নাইছ্লুঁ hãha naislũ |
নাহাঁইহ্ছিলি nahãihsili or হাঁহা নাইছ্লি hãha naisli |
নাহাঁইহ্ছিলা nahãihsila or হাঁহা নাইছ্লা hãha naisla |
নাহাঁইহ্ছিল nahãihsil or হাঁহা নাছিল hãha nasil | |||
| Future | |||||||
| Indicative | + | হাঁহিম hãhim |
হাঁইহ্বি hãihbi |
হাঁইহ্বা hãihba |
হাঁইহ্বো hãihbü | ||
| - | নাহ্হিম nahhim |
নাহাঁইহ্বি nahãihbi |
নাহাঁইহ্বা nahãihba |
নাহাঁইহ্বো nahãhbü | |||
| Continuous | + | হাঁহি থাকিম hãhi thakim |
হাঁহি থাইক্বি hãhi thaikbi |
হাঁহি থাইক্বা hãhi thaikba |
হাঁহি থাইক্বো hãhi thaikbü | ||
| - | হাঁহি নাথ্কিম hãhi nathkim |
হাঁহি নাথাইক্বি hãhi nathaikbi |
হাঁহি নাথাইক্বা hãhi nathaikba |
হাঁহি নাথাইক্বো hãhi nathaikbö | |||
| Others | |||||||
| Imperative | + | হাঁহুঁ hãhũ |
হাঁহ hãh |
হাঁহা hãha |
হাঁহাক hãhak | ||
| - | — | নাহাঁইহ্বি nahãihbi |
নাহাঁইহ্বা nahãihba |
নাহাঁইহ্বো nahãihbü | |||
| ❋ Note 1: i = for intransitive verbs, t = for transitive verbs. The suffix -এ (-e) marks ergative case. | |||||||
| ❋ Note 2: For intransitive verbs like যা (za, “to go”) the 3rd person suffix -এ (-e) in simple past tense is not used, like সি গেল (xi gel), not সি গেলাক (xi gelak). | |||||||
| ❋ Note 3: Some speakers use 2nd person very honorific singular pronoun আপ্নি (apni), it follows 3rd person conjugations. | |||||||
| ❋ Note 4: Click here to see other personal pronouns. | |||||||
Derived terms
- হঁহা-কন্দা (hõha-konda)
- হাঁহি (hãhi)
See also
- মিচিকিয়া হাঁহি (misikia hãhi)
- কান্দ (kando)
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.