गुरु

See also: गुरू, गरि, गिरी, गोरा, गोर, गोरी, गिरि, and गौर

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit गुरु (guru), from Proto-Indo-European *gʷréh₂us.

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /ɡʊ.ɾuː/

Adjective

गुरु • (guru) (indeclinable, Urdu spelling گرو)

heavy
Synonym: भारी (bhārī)

Derived terms

गुरुत्व (gurutva)

Noun

गुरु • (guru) m (Urdu spelling گرو)

Declension

Declension of गुरु (masc u-stem)

	singular	plural
direct	गुरु guru	गुरु guru
oblique	गुरु guru	गुरुओं guruõ
vocative	गुरु guru	गुरुओ guruo

Nepali

Pronunciation

IPA^(key): [ɡuɾu]

Phonetic Devanagari: गुरु

Noun

गुरु • (guru)

teacher, guru
mentor

Declension

Declension of गुरु
	Singular	Plural
nominative	गुरु [ɡuɾu]	गुरुहरू [ɡuɾuʌɾu]
accusative	गुरुलाई [ɡuɾuläi]	गुरुहरूलाई [ɡuɾuʌɾuläi]
instrumental/ergative	गुरुले [ɡuɾule]	गुरुहरूले [ɡuɾuʌɾule]
dative	गुरुलाई [ɡuɾuläi]	गुरुहरूलाई [ɡuɾuʌɾuläi]
ablative	गुरुबाट [ɡuɾubäʈʌ]	गुरुहरूबाट [ɡuɾuʌɾubäʈʌ]
genitive	गुरुको [ɡuɾuko]	गुरुहरूको [ɡuɾuʌɾuko]
locative	गुरुमा [ɡuɾumä]	गुरुहरूमा [ɡuɾuʌɾumä]

Notes: -को (-ko) becomes: -का (-kā) when followed by a plural noun. -की (-kī) when followed by a feminine noun.

References

“गुरु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary]‎, Kathmandu: Nepal Academy, 2018
Schmidt, Ruth L. (1993) “गुरु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar

Pali

Alternative forms

guru (Latin script)
𑀕𑀼𑀭𑀼 (Brahmi script)
গুরু (Bengali script)
ගුරු (Sinhalese script)
ဂုရု or ၷုရု (Burmese script)
คุรุ (Thai script)
ᨣᩩᩁᩩ (Tai Tham script)
ຄຸຣຸ (Lao script)
គុរុ (Khmer script)
𑄉𑄪𑄢𑄪 (Chakma script)

Adjective

गुरु

Devanagari script form of guru (“heavy”)

Declension

Declension table of "गुरु" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	गुरु (guru)	गुरवो (guravo) or गुरू (gurū)
Accusative (second)	गुरुं (guruṃ)	गुरवो (guravo) or गुरू (gurū)
Instrumental (third)	गुरुना (gurunā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Dative (fourth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Ablative (fifth)	गुरुस्मा (gurusmā) or गुरुम्हा (gurumhā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Genitive (sixth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Locative (seventh)	गुरुस्मिं (gurusmiṃ) or गुरुम्हि (gurumhi)	गुरूसु (gurūsu)
Vocative (calling)	गुरु (guru)	गुरवे (gurave) or गुरवो (guravo)

Declension table of "गुरुनी" (feminine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	गुरुनी (gurunī)	गुरुनियो (guruniyo) or गुरुनी (gurunī)
Accusative (second)	गुरुनिं (guruniṃ) or गुरुनियं (guruniyaṃ)	गुरुनियो (guruniyo) or गुरुनी (gurunī)
Instrumental (third)	गुरुनिया (guruniyā)	गुरुनीहि (gurunīhi) or गुरुनीभि (gurunībhi)
Dative (fourth)	गुरुनिया (guruniyā)	गुरुनीनं (gurunīnaṃ)
Ablative (fifth)	गुरुनिया (guruniyā)	गुरुनीहि (gurunīhi) or गुरुनीभि (gurunībhi)
Genitive (sixth)	गुरुनिया (guruniyā)	गुरुनीनं (gurunīnaṃ)
Locative (seventh)	गुरुनिया (guruniyā) or गुरुनियं (guruniyaṃ)	गुरुनीसु (gurunīsu)
Vocative (calling)	गुरुनि (guruni)	गुरुनियो (guruniyo) or गुरुनी (gurunī)

Declension table of "गुरु" (neuter)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	गुरु (guru)	गुरूनि (gurūni) or गुरू (gurū)
Accusative (second)	गुरुं (guruṃ)	गुरूनि (gurūni) or गुरू (gurū)
Instrumental (third)	गुरुना (gurunā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Dative (fourth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Ablative (fifth)	गुरुस्मा (gurusmā) or गुरुम्हा (gurumhā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Genitive (sixth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Locative (seventh)	गुरुस्मिं (gurusmiṃ) or गुरुम्हि (gurumhi)	गुरूसु (gurūsu)
Vocative (calling)	गुरु (guru)	गुरूनि (gurūni) or गुरू (gurū)

Noun

गुरु m

Devanagari script form of guru (“teacher”)

Declension

Declension table of "गुरु" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	गुरु (guru)	गुरवो (guravo) or गुरू (gurū)
Accusative (second)	गुरुं (guruṃ)	गुरवो (guravo) or गुरू (gurū)
Instrumental (third)	गुरुना (gurunā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Dative (fourth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Ablative (fifth)	गुरुस्मा (gurusmā) or गुरुम्हा (gurumhā)	गुरूहि (gurūhi) or गुरूभि (gurūbhi)
Genitive (sixth)	गुरुस्स (gurussa) or गुरुनो (guruno)	गुरूनं (gurūnaṃ)
Locative (seventh)	गुरुस्मिं (gurusmiṃ) or गुरुम्हि (gurumhi)	गुरूसु (gurūsu)
Vocative (calling)	गुरु (guru)	गुरवे (gurave) or गुरवो (guravo)

Sanskrit

Alternative scripts

গুৰু (Assamese script)
ᬕᬸᬭᬸ (Balinese script)
গুরু (Bengali script)
𑰐𑰲𑰨𑰲 (Bhaiksuki script)
𑀕𑀼𑀭𑀼 (Brahmi script)
ဂုရု (Burmese script)
ગુરુ (Gujarati script)
ਗੁਰੁ (Gurmukhi script)
𑌗𑍁𑌰𑍁 (Grantha script)
ꦒꦸꦫꦸ (Javanese script)
𑂏𑂳𑂩𑂳 (Kaithi script)
ಗುರು (Kannada script)
គុរុ (Khmer script)
ຄຸຣຸ (Lao script)
ഗുരു (Malayalam script)
ᡤᡠᡵᡠ (Manchu script)
𑘐𑘳𑘨𑘳 (Modi script)
ᠺᠤᠷᠤ (Mongolian script)
𑦰𑧔𑧈𑧔 (Nandinagari script)
𑐐𑐸𑐬𑐸 (Newa script)
ଗୁରୁ (Odia script)
ꢔꢸꢬꢸ (Saurashtra script)
𑆓𑆶𑆫𑆶 (Sharada script)
𑖐𑖲𑖨𑗜 (Siddham script)
ගුරු (Sinhalese script)
𑩞𑩒𑩼𑩒 (Soyombo script)
𑚌𑚰𑚤𑚰 (Takri script)
கு³ரு (Tamil script)
గురు (Telugu script)
คุรุ (Thai script)
གུ་རུ (Tibetan script)
𑒑𑒳𑒩𑒳 (Tirhuta script)
𑨍𑨃𑨫𑨃 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *gr̥Húṣ, from Proto-Indo-Iranian *gr̥Húš, from Proto-Indo-European *gʷr̥h₂ús (“heavy”). Cognate with Ancient Greek βαρύς (barús), Gothic 𐌺𐌰𐌿𐍂𐌿𐍃 (kaurus, “burdensome”), Latin gravis, Persian (gerân).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɡu.ɾú/
(Classical) IPA^(key): /ˈɡu.ɾu/

Adjective

गुरु • (gurú) stem (comparative गरीयस् or गुरुतर, superlative गरिष्ठ or गुरुतम)

heavy, weighty
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 4.5.6:
  इ॒दं मे॑ अग्ने॒ किय॑ते पाव॒कामि॑नते गु॒रुं भा॒रं न मन्म॑।
  बृ॒हद्द॑धाथ धृष॒ता ग॑भी॒रं य॒ह्वं पृ॒ष्ठं प्रय॑सा स॒प्तधा॑तु॥
  idáṃ me agne kíyate pāvakā́minate gurúṃ bhāráṃ ná mánma.
  bṛháddadhātha dhṛṣatā́ gabhīráṃ yahváṃ pṛṣṭháṃ práyasā saptádhātu.
  Purifier, Agni, bestow on me, not neglecting your worship, this acceptable and vast wealth, like a heavy load on a feeble bearer, together with invigorating food; wealth, secure, abundant, tangible, and consisting of the seven elements.
heavy in the stomach (food), difficult to digest
great, large, extended, long
(prosody) long by nature or position (a vowel)
high in degree, vehement, violent, excessive, difficult, hard
grievous
important, serious, momentous
valuable, highly prized
haughty, proud (speech)
venerable, respectable

Declension

Masculine u-stem declension of गुरु (gurú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	गुरुः gurúḥ	गुरू gurū́	गुरवः gurávaḥ
Vocative	गुरो gúro	गुरू gúrū	गुरवः gúravaḥ
Accusative	गुरुम् gurúm	गुरू gurū́	गुरून् gurū́n
Instrumental	गुरुणा / गुर्वा¹ gurúṇā / gurvā́¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभिः gurúbhiḥ
Dative	गुरवे / गुर्वे¹ guráve / gurvé¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Ablative	गुरोः / गुर्वः¹ guróḥ / gurváḥ¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Genitive	गुरोः / गुर्वः¹ guróḥ / gurváḥ¹	गुर्वोः gurvóḥ	गुरूणाम् gurūṇā́m
Locative	गुरौ guraú	गुर्वोः gurvóḥ	गुरुषु gurúṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of गुर्वी (gurvī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	गुर्वी gurvī	गुर्व्यौ / गुर्वी¹ gurvyau / gurvī¹	गुर्व्यः / गुर्वीः¹ gurvyaḥ / gurvīḥ¹
Vocative	गुर्वि gurvi	गुर्व्यौ / गुर्वी¹ gurvyau / gurvī¹	गुर्व्यः / गुर्वीः¹ gurvyaḥ / gurvīḥ¹
Accusative	गुर्वीम् gurvīm	गुर्व्यौ / गुर्वी¹ gurvyau / gurvī¹	गुर्वीः gurvīḥ
Instrumental	गुर्व्या gurvyā	गुर्वीभ्याम् gurvībhyām	गुर्वीभिः gurvībhiḥ
Dative	गुर्व्यै gurvyai	गुर्वीभ्याम् gurvībhyām	गुर्वीभ्यः gurvībhyaḥ
Ablative	गुर्व्याः / गुर्व्यै² gurvyāḥ / gurvyai²	गुर्वीभ्याम् gurvībhyām	गुर्वीभ्यः gurvībhyaḥ
Genitive	गुर्व्याः / गुर्व्यै² gurvyāḥ / gurvyai²	गुर्व्योः gurvyoḥ	गुर्वीणाम् gurvīṇām
Locative	गुर्व्याम् gurvyām	गुर्व्योः gurvyoḥ	गुर्वीषु gurvīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter u-stem declension of गुरु (gurú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	गुरु gurú	गुरुणी gurúṇī	गुरूणि / गुरु¹ / गुरू¹ gurū́ṇi / gurú¹ / gurū́¹
Vocative	गुरु / गुरो gúru / gúro	गुरुणी gúruṇī	गुरूणि / गुरु¹ / गुरू¹ gúrūṇi / gúru¹ / gúrū¹
Accusative	गुरु gurú	गुरुणी gurúṇī	गुरूणि / गुरु¹ / गुरू¹ gurū́ṇi / gurú¹ / gurū́¹
Instrumental	गुरुणा / गुर्वा¹ gurúṇā / gurvā́¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभिः gurúbhiḥ
Dative	गुरुणे / गुरवे¹ / गुर्वे¹ gurúṇe / guráve¹ / gurvé¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Ablative	गुरुणः / गुरोः¹ / गुर्वः¹ gurúṇaḥ / guróḥ¹ / gurváḥ¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Genitive	गुरुणः / गुरोः¹ / गुर्वः¹ gurúṇaḥ / guróḥ¹ / gurváḥ¹	गुरुणोः gurúṇoḥ	गुरूणाम् gurūṇā́m
Locative	गुरुणि / गुरौ¹ gurúṇi / guraú¹	गुरुणोः gurúṇoḥ	गुरुषु gurúṣu
Notes	¹Vedic

Noun

गुरु • (gurú) stem, m

guru
any venerable or respectable person (father, mother, or any relative older than oneself)
master, teacher
sage

Declension

Masculine u-stem declension of गुरु (gurú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	गुरुः gurúḥ	गुरू gurū́	गुरवः gurávaḥ
Vocative	गुरो gúro	गुरू gúrū	गुरवः gúravaḥ
Accusative	गुरुम् gurúm	गुरू gurū́	गुरून् gurū́n
Instrumental	गुरुणा / गुर्वा¹ gurúṇā / gurvā́¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभिः gurúbhiḥ
Dative	गुरवे / गुर्वे¹ guráve / gurvé¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Ablative	गुरोः / गुर्वः¹ guróḥ / gurváḥ¹	गुरुभ्याम् gurúbhyām	गुरुभ्यः gurúbhyaḥ
Genitive	गुरोः / गुर्वः¹ guróḥ / gurváḥ¹	गुर्वोः gurvóḥ	गुरूणाम् gurūṇā́m
Locative	गुरौ guraú	गुर्वोः gurvóḥ	गुरुषु gurúṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

गुरुकुल (gurukula)
गुरुत्व (gurutva)
गुरुदक्षिणा (gurudakṣiṇā)
गुरुपत्नी (gurupatnī)
गुरुपूजा (gurupūjā)
गुरुवार (guruvāra)
गुरुसेवा (gurusevā)

Descendants

Bengali: গুরু (guru)
→ English: guru
→ French: gourou
→ German: Guru
→ Greek: γκουρού (gkouroú)
→ Hindustani:
Hindi: गुरु (guru)

Urdu: گرو
→ Kannada: ಗುರು (guru)
→ Khmer: គ្រូ (kruu)
→ Lao: ຄູ (khū)
→ Lü: ᦆᦴ (xuu)
→ Malay: guru
- Indonesian: guru
- → Tagalog: gulo, → guro (learned)
→ Malayalam: ഗുരു (guru)
Marathi: गुरू (gurū)
Nepali: गह्रुङ्गो (gahruṅgo, “heavy”)
→ Old Javanese: guru
- Javanese: ꦒꦸꦫꦸ (guru)
- → Balinese: ᬕᬸᬭᬸ (guru)
Pali: guru
→ Polish: guru
→ Portuguese: guru
→ Punjabi:
Punjabi: ਗੁਰੂ (gurū), ਗੁਰ (gur)

Shahmukhi script: گرو (gurū)
→ Russian: гуру (guru)
→ Spanish: gurú
→ Tamil: குரு (kuru), குருவன் (kuruvaṉ)
→ Telugu: గురువు (guruvu)
→ Thai: ครู (kruu), คุรุ (kú-rú)
→ Tibetan: གུརུ (guru)
→ Old Turkic: 𐰍𐰆𐰺𐰆 (ɣuru)

References

Monier Williams (1899) “गुरु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 359/2.
Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 490-1

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.