स्वेद
See also: स्वाद
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- স্বেদ (Assamese script)
- ᬲ᭄ᬯᬾᬤ (Balinese script)
- স্বেদ (Bengali script)
- 𑰭𑰿𑰪𑰸𑰟 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑁆𑀯𑁂𑀤 (Brahmi script)
- သွေဒ (Burmese script)
- સ્વેદ (Gujarati script)
- ਸ੍ਵੇਦ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍍𑌵𑍇𑌦 (Grantha script)
- ꦱ꧀ꦮꦺꦢ (Javanese script)
- 𑂮𑂹𑂫𑂵𑂠 (Kaithi script)
- ಸ್ವೇದ (Kannada script)
- ស្វេទ (Khmer script)
- ສ຺ເວທ (Lao script)
- സ്വേദ (Malayalam script)
- ᠰᠣᠸᡝᡩᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘿𑘪𑘹𑘟 (Modi script)
- ᠰᠸᠧᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧠𑧊𑧚𑦿 (Nandinagari script)
- 𑐳𑑂𑐰𑐾𑐡 (Newa script)
- ସ୍ଵେଦ (Odia script)
- ꢱ꣄ꢮꢾꢣ (Saurashtra script)
- 𑆱𑇀𑆮𑆼𑆢 (Sharada script)
- 𑖭𑖿𑖪𑖸𑖟 (Siddham script)
- ස්වෙද (Sinhalese script)
- 𑪁 𑪙𑩾𑩔𑩭 (Soyombo script)
- 𑚨𑚶𑚦𑚲𑚛 (Takri script)
- ஸ்வேத³ (Tamil script)
- స్వేద (Telugu script)
- สฺเวท (Thai script)
- སྭེ་ད (Tibetan script)
- 𑒮𑓂𑒫𑒹𑒠 (Tirhuta script)
- 𑨰𑩇𑨭𑨄𑨛 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *swáydas (“sweat”), from Proto-Indo-European *swóyd-o-s, from *sweyd- (“to sweat”). Cognate with Avestan 𐬓𐬀𐬉𐬜𐬀 (xᵛaēδa), Persian خوی (xway), Latvian sviedri, Latin sūdor, Ancient Greek ἱδρώς (hidrṓs), Old Armenian քիրտն (kʻirtn), Tocharian B syā-, English sweat.
Noun
स्वेद • (svéda) stem, m (at the end of a compound f(ā))
- sweat, perspiration
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.58.7:
- प्रथिष्ट यामन्पृथिवी चिदेषां भर्तेव गर्भं स्वमिच्छवो धुः।
वातान्ह्यश्वान्धुर्यायुयुज्रे वर्षं स्वेदं चक्रिरे रुद्रियासः॥- prathiṣṭa yāmanpṛthivī cideṣāṃ bharteva garbhaṃ svamicchavo dhuḥ.
vātānhyaśvāndhuryāyuyujre varṣaṃ svedaṃ cakrire rudriyāsaḥ. - Even Earth hath spread herself wide at their coming, and they as husbands have with power impregned her.
They to the pole have yoked the winds for coursers: their sweat have they made rain, these Sons of Rudra.
- prathiṣṭa yāmanpṛthivī cideṣāṃ bharteva garbhaṃ svamicchavo dhuḥ.
- प्रथिष्ट यामन्पृथिवी चिदेषां भर्तेव गर्भं स्वमिच्छवो धुः।
- (in the plural) drops of perspiration
- a sudorific
- warm vapour, steam
Declension
| Masculine a-stem declension of स्वेद (svéda) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | स्वेदः svédaḥ |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svédau / svédā¹ |
स्वेदाः / स्वेदासः¹ svédāḥ / svédāsaḥ¹ |
| Vocative | स्वेद svéda |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svédau / svédā¹ |
स्वेदाः / स्वेदासः¹ svédāḥ / svédāsaḥ¹ |
| Accusative | स्वेदम् svédam |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svédau / svédā¹ |
स्वेदान् svédān |
| Instrumental | स्वेदेन svédena |
स्वेदाभ्याम् svédābhyām |
स्वेदैः / स्वेदेभिः¹ svédaiḥ / svédebhiḥ¹ |
| Dative | स्वेदाय svédāya |
स्वेदाभ्याम् svédābhyām |
स्वेदेभ्यः svédebhyaḥ |
| Ablative | स्वेदात् svédāt |
स्वेदाभ्याम् svédābhyām |
स्वेदेभ्यः svédebhyaḥ |
| Genitive | स्वेदस्य svédasya |
स्वेदयोः svédayoḥ |
स्वेदानाम् svédānām |
| Locative | स्वेदे svéde |
स्वेदयोः svédayoḥ |
स्वेदेषु svédeṣu |
| Notes |
| ||
Declension
| Masculine a-stem declension of स्वेद (sveda) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | स्वेदः svedaḥ |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svedau / svedā¹ |
स्वेदाः / स्वेदासः¹ svedāḥ / svedāsaḥ¹ |
| Vocative | स्वेद sveda |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svedau / svedā¹ |
स्वेदाः / स्वेदासः¹ svedāḥ / svedāsaḥ¹ |
| Accusative | स्वेदम् svedam |
स्वेदौ / स्वेदा¹ svedau / svedā¹ |
स्वेदान् svedān |
| Instrumental | स्वेदेन svedena |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदैः / स्वेदेभिः¹ svedaiḥ / svedebhiḥ¹ |
| Dative | स्वेदाय svedāya |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदेभ्यः svedebhyaḥ |
| Ablative | स्वेदात् svedāt |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदेभ्यः svedebhyaḥ |
| Genitive | स्वेदस्य svedasya |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदानाम् svedānām |
| Locative | स्वेदे svede |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदेषु svedeṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of स्वेदा (svedā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | स्वेदा svedā |
स्वेदे svede |
स्वेदाः svedāḥ |
| Vocative | स्वेदे svede |
स्वेदे svede |
स्वेदाः svedāḥ |
| Accusative | स्वेदाम् svedām |
स्वेदे svede |
स्वेदाः svedāḥ |
| Instrumental | स्वेदया / स्वेदा¹ svedayā / svedā¹ |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदाभिः svedābhiḥ |
| Dative | स्वेदायै svedāyai |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदाभ्यः svedābhyaḥ |
| Ablative | स्वेदायाः / स्वेदायै² svedāyāḥ / svedāyai² |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदाभ्यः svedābhyaḥ |
| Genitive | स्वेदायाः / स्वेदायै² svedāyāḥ / svedāyai² |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदानाम् svedānām |
| Locative | स्वेदायाम् svedāyām |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदासु svedāsu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of स्वेद (sveda) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | स्वेदम् svedam |
स्वेदे svede |
स्वेदानि / स्वेदा¹ svedāni / svedā¹ |
| Vocative | स्वेद sveda |
स्वेदे svede |
स्वेदानि / स्वेदा¹ svedāni / svedā¹ |
| Accusative | स्वेदम् svedam |
स्वेदे svede |
स्वेदानि / स्वेदा¹ svedāni / svedā¹ |
| Instrumental | स्वेदेन svedena |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदैः / स्वेदेभिः¹ svedaiḥ / svedebhiḥ¹ |
| Dative | स्वेदाय svedāya |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदेभ्यः svedebhyaḥ |
| Ablative | स्वेदात् svedāt |
स्वेदाभ्याम् svedābhyām |
स्वेदेभ्यः svedebhyaḥ |
| Genitive | स्वेदस्य svedasya |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदानाम् svedānām |
| Locative | स्वेदे svede |
स्वेदयोः svedayoḥ |
स्वेदेषु svedeṣu |
| Notes |
| ||
References
- Monier Williams (1899) “स्वेद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1285.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.