बद्ध

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit बद्ध (baddhá).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /bəd̪d̪ʱ/, [bɐd̪(ː)ʱ]

Adjective

बद्ध • (baddh) (indeclinable)

bound, fastened, tied
Synonym: बाँधा (bāndhā)
restrained, limited
fixed, joined; stuck

Derived terms

-बद्ध (-baddh, “-bound”)
बद्धी (baddhī)

Related terms

अनिबद्ध (anibaddh)
अनुबद्ध (anubaddh)
अप्रतिबद्ध (apratibaddh)
अबद्ध (abaddh)
असंबद्ध (asambaddh)
असंबद्धता (asambaddhatā)
आबद्ध (ābaddh)
निबद्ध (nibaddh)
प्रतिबद्ध (pratibaddh)
प्रतिबद्धता (pratibaddhatā)
बद्धक (baddhak)
संबद्ध (sambaddh)
संबद्धता (sambaddhatā)

Pali

Alternative forms

baddha (Latin script)
𑀩𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
বদ্ধ (Bengali script)
බද‍්ධ (Sinhalese script)
ဗဒ္ဓ or ၿၻ္ꩪ or ၿၻ်ꩪ (Burmese script)
พทฺธ or พัทธะ (Thai script)
ᨻᨴ᩠ᨵ (Tai Tham script)
ພທ຺ຘ or ພັທຘະ (Lao script)
ពទ្ធ (Khmer script)
𑄝𑄘𑄴𑄙 (Chakma script)

Adjective

बद्ध

Devanagari script form of baddha, which is past passive participle of बन्धति (bandhati, “to bind”)

Declension

Declension table of "बद्ध" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	बद्धो (baddho)	बद्धा (baddhā)
Accusative (second)	बद्धं (baddhaṃ)	बद्धे (baddhe)
Instrumental (third)	बद्धेन (baddhena)	बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi)
Dative (fourth)	बद्धस्स (baddhassa) or बद्धाय (baddhāya) or बद्धत्थं (baddhatthaṃ)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Ablative (fifth)	बद्धस्मा (baddhasmā) or बद्धम्हा (baddhamhā) or बद्धा (baddhā)	बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi)
Genitive (sixth)	बद्धस्स (baddhassa)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Locative (seventh)	बद्धस्मिं (baddhasmiṃ) or बद्धम्हि (baddhamhi) or बद्धे (baddhe)	बद्धेसु (baddhesu)
Vocative (calling)	बद्ध (baddha)	बद्धा (baddhā)

Declension table of "बद्धा" (feminine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	बद्धा (baddhā)	बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā)
Accusative (second)	बद्धं (baddhaṃ)	बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā)
Instrumental (third)	बद्धाय (baddhāya)	बद्धाहि (baddhāhi) or बद्धाभि (baddhābhi)
Dative (fourth)	बद्धाय (baddhāya)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Ablative (fifth)	बद्धाय (baddhāya)	बद्धाहि (baddhāhi) or बद्धाभि (baddhābhi)
Genitive (sixth)	बद्धाय (baddhāya)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Locative (seventh)	बद्धाय (baddhāya) or बद्धायं (baddhāyaṃ)	बद्धासु (baddhāsu)
Vocative (calling)	बद्धे (baddhe)	बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā)

Declension table of "बद्ध" (neuter)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	बद्धं (baddhaṃ)	बद्धानि (baddhāni)
Accusative (second)	बद्धं (baddhaṃ)	बद्धानि (baddhāni)
Instrumental (third)	बद्धेन (baddhena)	बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi)
Dative (fourth)	बद्धस्स (baddhassa) or बद्धाय (baddhāya) or बद्धत्थं (baddhatthaṃ)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Ablative (fifth)	बद्धस्मा (baddhasmā) or बद्धम्हा (baddhamhā) or बद्धा (baddhā)	बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi)
Genitive (sixth)	बद्धस्स (baddhassa)	बद्धानं (baddhānaṃ)
Locative (seventh)	बद्धस्मिं (baddhasmiṃ) or बद्धम्हि (baddhamhi) or बद्धे (baddhe)	बद्धेसु (baddhesu)
Vocative (calling)	बद्ध (baddha)	बद्धानि (baddhāni)

Sanskrit

Alternative scripts

বদ্ধ (Assamese script)
ᬩᬤ᭄ᬥ (Balinese script)
বদ্ধ (Bengali script)
𑰤𑰟𑰿𑰠 (Bhaiksuki script)
𑀩𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
ဗဒ္ဓ (Burmese script)
બદ્ધ (Gujarati script)
ਬਦ੍ਧ (Gurmukhi script)
𑌬𑌦𑍍𑌧 (Grantha script)
ꦧꦢ꧀ꦣ (Javanese script)
𑂥𑂠𑂹𑂡 (Kaithi script)
ಬದ್ಧ (Kannada script)
ពទ្ធ (Khmer script)
ພທ຺ຘ (Lao script)
ബദ്ധ (Malayalam script)
ᠪᠠᡩᢡᠠ (Manchu script)
𑘤𑘟𑘿𑘠 (Modi script)
ᠪᠠᢑᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
𑧄𑦿𑧠𑧀 (Nandinagari script)
𑐧𑐡𑑂𑐢 (Newa script)
ବଦ୍ଧ (Odia script)
ꢨꢣ꣄ꢤ (Saurashtra script)
𑆧𑆢𑇀𑆣 (Sharada script)
𑖤𑖟𑖿𑖠 (Siddham script)
බද‍්ධ (Sinhalese script)
𑩲𑩭 𑪙𑩮 (Soyombo script)
𑚠𑚛𑚶𑚜 (Takri script)
ப³த்³த⁴ (Tamil script)
బద్ధ (Telugu script)
พทฺธ (Thai script)
བ་དྡྷ (Tibetan script)
𑒥𑒠𑓂𑒡 (Tirhuta script)
𑨠𑨛𑩇𑨜 (Zanabazar Square script)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-Iranian *bʰadᶻdʰás, from Proto-Indo-European *bʰn̥dʰ-tó-s, from *bʰendʰ- (“to bind, bond”). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬯𐬙𐬀 (basta), Old Persian 𐎲𐎿𐎫 (b-s-t /⁠basta⁠/). Synchronically analysable as बन्ध् (bandh, root) +‎ -त (-ta).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /bɐd.dʱɐ́/, [bɐd̚.dʱɐ́]
(Classical) IPA^(key): /ˈbɐd̪.d̪ʱɐ/, [ˈbɐd̪̚.d̪ʱɐ]

Participle

बद्ध • (baddhá) past passive participle (root बन्ध्)

bound, tied, fettered, fixed, fastened, chained
captured, imprisoned, caught, confined
bound by the fetters of existence or evil
hanged, hung
tied up (as a braid of hair)

Declension

Masculine a-stem declension of बद्ध (baddhá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बद्धः baddháḥ	बद्धौ / बद्धा¹ baddhaú / baddhā́¹	बद्धाः / बद्धासः¹ baddhā́ḥ / baddhā́saḥ¹
Vocative	बद्ध báddha	बद्धौ / बद्धा¹ báddhau / báddhā¹	बद्धाः / बद्धासः¹ báddhāḥ / báddhāsaḥ¹
Accusative	बद्धम् baddhám	बद्धौ / बद्धा¹ baddhaú / baddhā́¹	बद्धान् baddhā́n
Instrumental	बद्धेन baddhéna	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धैः / बद्धेभिः¹ baddhaíḥ / baddhébhiḥ¹
Dative	बद्धाय baddhā́ya	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धेभ्यः baddhébhyaḥ
Ablative	बद्धात् baddhā́t	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धेभ्यः baddhébhyaḥ
Genitive	बद्धस्य baddhásya	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धानाम् baddhā́nām
Locative	बद्धे baddhé	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धेषु baddhéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of बद्धा (baddhā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बद्धा baddhā́	बद्धे baddhé	बद्धाः baddhā́ḥ
Vocative	बद्धे báddhe	बद्धे báddhe	बद्धाः báddhāḥ
Accusative	बद्धाम् baddhā́m	बद्धे baddhé	बद्धाः baddhā́ḥ
Instrumental	बद्धया / बद्धा¹ baddháyā / baddhā́¹	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धाभिः baddhā́bhiḥ
Dative	बद्धायै baddhā́yai	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धाभ्यः baddhā́bhyaḥ
Ablative	बद्धायाः / बद्धायै² baddhā́yāḥ / baddhā́yai²	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धाभ्यः baddhā́bhyaḥ
Genitive	बद्धायाः / बद्धायै² baddhā́yāḥ / baddhā́yai²	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धानाम् baddhā́nām
Locative	बद्धायाम् baddhā́yām	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धासु baddhā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of बद्ध (baddhá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	बद्धम् baddhám	बद्धे baddhé	बद्धानि / बद्धा¹ baddhā́ni / baddhā́¹
Vocative	बद्ध báddha	बद्धे báddhe	बद्धानि / बद्धा¹ báddhāni / báddhā¹
Accusative	बद्धम् baddhám	बद्धे baddhé	बद्धानि / बद्धा¹ baddhā́ni / baddhā́¹
Instrumental	बद्धेन baddhéna	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धैः / बद्धेभिः¹ baddhaíḥ / baddhébhiḥ¹
Dative	बद्धाय baddhā́ya	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धेभ्यः baddhébhyaḥ
Ablative	बद्धात् baddhā́t	बद्धाभ्याम् baddhā́bhyām	बद्धेभ्यः baddhébhyaḥ
Genitive	बद्धस्य baddhásya	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धानाम् baddhā́nām
Locative	बद्धे baddhé	बद्धयोः baddháyoḥ	बद्धेषु baddhéṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

बद्धक (baddhaka)

Descendants

Ashokan Prakrit: 𑀩𑀥 (badha /⁠baddha⁠/)
- Magadhi Prakrit: 𑀩𑀤𑁆𑀥 (baddha)
- Maharastri Prakrit: 𑀩𑀤𑁆𑀥 (baddha)
- Sauraseni Prakrit: 𑀩𑀤𑁆𑀥 (baddha)
  - Gujarati: બાધું (bādhũ)
  - Punjabi:
    Gurmukhi script: ਬੱਧਾ (baddhā)
    Shahmukhi script: بَدّھا (baddhā)
  - Sindhi:
    Arabic script: ٻَڌو
    Devanagari script: ॿधो
Helu Prakrit:
- Sinhalese: බද (bada)
Pali: baddha
→ Bengali: বদ্ধ (boddho)
→ Gujarati: બદ્ધ (baddh)
→ Hindi: बद्ध (baddh)
→ Kannada: ಬದ್ಧ (baddha)
→ Malayalam: ബദ്ധം (baddhaṁ)
→ Marathi: बद्ध (baddha)

References

Monier Williams (1899) “बद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 719/3, 720/2.
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 208

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.