अज

Pali

Alternative forms
Alternative forms
  • aja (Latin script)
  • 𑀅𑀚 (Brahmi script)
  • অজ (Bengali script)
  • අජ (Sinhalese script)
  • အဇ or ဢၹ (Burmese script)
  • อช or อะชะ (Thai script)
  • ᩋᨩ (Tai Tham script)
  • ອຊ or ອະຊະ (Lao script)
  • អជ (Khmer script)
  • 𑄃𑄎 (Chakma script)

Noun

अज m

  1. Devanagari script form of aja

Declension
Declension table of "अज" (masculine)
Case \ NumberSingularPlural
Nominative (first)अजो (ajo)अजा (ajā)
Accusative (second)अजं (ajaṃ)अजे (aje)
Instrumental (third)अजेन (ajena)अजेहि (ajehi) or अजेभि (ajebhi)
Dative (fourth)अजस्स (ajassa) or अजाय (ajāya) or अजत्थं (ajatthaṃ)अजानं (ajānaṃ)
Ablative (fifth)अजस्मा (ajasmā) or अजम्हा (ajamhā) or अजा (ajā)अजेहि (ajehi) or अजेभि (ajebhi)
Genitive (sixth)अजस्स (ajassa)अजानं (ajānaṃ)
Locative (seventh)अजस्मिं (ajasmiṃ) or अजम्हि (ajamhi) or अजे (aje)अजेसु (ajesu)
Vocative (calling)अज (aja)अजा (ajā)

Sanskrit

Alternative scripts
Alternative scripts
  • অজ (Assamese script)
  • ᬅᬚ (Balinese script)
  • অজ (Bengali script)
  • 𑰀𑰕 (Bhaiksuki script)
  • 𑀅𑀚 (Brahmi script)
  • အဇ (Burmese script)
  • અજ (Gujarati script)
  • ਅਜ (Gurmukhi script)
  • 𑌅𑌜 (Grantha script)
  • ꦄꦗ (Javanese script)
  • 𑂃𑂔 (Kaithi script)
  • ಅಜ (Kannada script)
  • អជ (Khmer script)
  • ອຊ (Lao script)
  • അജ (Malayalam script)
  • ᠠᡯᠠ (Manchu script)
  • 𑘀𑘕 (Modi script)
  • ᠠᠽᠠ᠋ (Mongolian script)
  • 𑦠𑦵 (Nandinagari script)
  • 𑐀𑐖 (Newa script)
  • ଅଜ (Odia script)
  • ꢂꢙ (Saurashtra script)
  • 𑆃𑆘 (Sharada script)
  • 𑖀𑖕 (Siddham script)
  • අජ (Sinhalese script)
  • 𑩐𑩣 (Soyombo script)
  • 𑚀𑚑 (Takri script)
  • அஜ (Tamil script)
  • అజ (Telugu script)
  • อช (Thai script)
  • ཨ་ཛ (Tibetan script)
  • 𑒁𑒖 (Tirhuta script)
  • 𑨀𑨥 (Zanabazar Square script)

Pronunciation

Etymology 1

From the root अज् (aj, “to drive”).

Noun

अज • (aja) stem, m

  1. troop
  2. beam of the sun
  3. driver
  4. mover
  5. instigator
  6. leader
Declension
Masculine a-stem declension of अज (ajá)
Singular Dual Plural
Nominative अजः
ajáḥ		 अजौ / अजा¹
ajaú / ajā́¹		 अजाः / अजासः¹
ajā́ḥ / ajā́saḥ¹
Vocative अज
ája		 अजौ / अजा¹
ájau / ájā¹		 अजाः / अजासः¹
ájāḥ / ájāsaḥ¹
Accusative अजम्
ajám		 अजौ / अजा¹
ajaú / ajā́¹		 अजान्
ajā́n
Instrumental अजेन
ajéna		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजैः / अजेभिः¹
ajaíḥ / ajébhiḥ¹
Dative अजाय
ajā́ya		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजेभ्यः
ajébhyaḥ
Ablative अजात्
ajā́t		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजेभ्यः
ajébhyaḥ
Genitive अजस्य
ajásya		 अजयोः
ajáyoḥ		 अजानाम्
ajā́nām
Locative अजे
ajé		 अजयोः
ajáyoḥ		 अजेषु
ajéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Etymology 2

From Proto-Indo-Aryan *Haȷ́ás, from Proto-Indo-Iranian *Haȷ́ás, possibly from the same origin as Etymology 1. Cognate with Persian نهاز (noh-âz), Avestan 𐬀𐬰𐬀 (aza), Lithuanian ožỹs.

Noun

अज • (ajá) stem, m

  1. goat, ram
Declension
Masculine a-stem declension of अज (ajá)
Singular Dual Plural
Nominative अजः
ajáḥ		 अजौ / अजा¹
ajaú / ajā́¹		 अजाः / अजासः¹
ajā́ḥ / ajā́saḥ¹
Vocative अज
ája		 अजौ / अजा¹
ájau / ájā¹		 अजाः / अजासः¹
ájāḥ / ájāsaḥ¹
Accusative अजम्
ajám		 अजौ / अजा¹
ajaú / ajā́¹		 अजान्
ajā́n
Instrumental अजेन
ajéna		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजैः / अजेभिः¹
ajaíḥ / ajébhiḥ¹
Dative अजाय
ajā́ya		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजेभ्यः
ajébhyaḥ
Ablative अजात्
ajā́t		 अजाभ्याम्
ajā́bhyām		 अजेभ्यः
ajébhyaḥ
Genitive अजस्य
ajásya		 अजयोः
ajáyoḥ		 अजानाम्
ajā́nām
Locative अजे
ajé		 अजयोः
ajáyoḥ		 अजेषु
ajéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Etymology 3

अ- (a-, “not, un-”) +‎ ज (ja, “born”).

Adjective

अज • (ajá) stem

  1. unborn, not born
Declension
Masculine a-stem declension of अज
Nom. sg. अजः (ajaḥ)
Gen. sg. अजस्य (ajasya)
Singular Dual Plural
Nominative अजः (ajaḥ) अजौ (ajau) अजाः (ajāḥ)
Vocative अज (aja) अजौ (ajau) अजाः (ajāḥ)
Accusative अजम् (ajam) अजौ (ajau) अजान् (ajān)
Instrumental अजेन (ajena) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजैः (ajaiḥ)
Dative अजाय (ajāya) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजेभ्यः (ajebhyaḥ)
Ablative अजात् (ajāt) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजेभ्यः (ajebhyaḥ)
Genitive अजस्य (ajasya) अजयोः (ajayoḥ) अजानाम् (ajānām)
Locative अजे (aje) अजयोः (ajayoḥ) अजेषु (ajeṣu)
Feminine ā-stem declension of अज
Nom. sg. अजा (ajā)
Gen. sg. अजायाः (ajāyāḥ)
Singular Dual Plural
Nominative अजा (ajā) अजे (aje) अजाः (ajāḥ)
Vocative अजे (aje) अजे (aje) अजाः (ajāḥ)
Accusative अजाम् (ajām) अजे (aje) अजाः (ajāḥ)
Instrumental अजया (ajayā) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजाभिः (ajābhiḥ)
Dative अजायै (ajāyai) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजाभ्यः (ajābhyaḥ)
Ablative अजायाः (ajāyāḥ) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजाभ्यः (ajābhyaḥ)
Genitive अजायाः (ajāyāḥ) अजयोः (ajayoḥ) अजानाम् (ajānām)
Locative अजायाम् (ajāyām) अजयोः (ajayoḥ) अजासु (ajāsu)
Neuter a-stem declension of अज
Nom. sg. अजम् (ajam)
Gen. sg. अजस्य (ajasya)
Singular Dual Plural
Nominative अजम् (ajam) अजे (aje) अजानि (ajāni)
Vocative अज (aja) अजे (aje) अजानि (ajāni)
Accusative अजम् (ajam) अजे (aje) अजानि (ajāni)
Instrumental अजेन (ajena) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजैः (ajaiḥ)
Dative अजाय (ajāya) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजेभ्यः (ajebhyaḥ)
Ablative अजात् (ajāt) अजाभ्याम् (ajābhyām) अजेभ्यः (ajebhyaḥ)
Genitive अजस्य (ajasya) अजयोः (ajayoḥ) अजानाम् (ajānām)
Locative अजे (aje) अजयोः (ajayoḥ) अजेषु (ajeṣu)

References
  • Monier Williams (1899) “अज”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 9/2-3.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎ (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 50-1
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.