ճարտար
Armenian
    
    Etymology
    
From Old Armenian ճարտար (čartar).
Pronunciation
    
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃɑɾtɑ́ɾ]
 - (Western Armenian, standard) IPA(key): [d͡ʒɑɾdɑ́ɾ]
 
Declension
    
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ճարտար (čartar) | ճարտարներ (čartarner) | ||
| dative | ճարտարի (čartari) | ճարտարների (čartarneri) | ||
| ablative | ճարտարից (čartaricʻ) | ճարտարներից (čartarnericʻ) | ||
| instrumental | ճարտարով (čartarov) | ճարտարներով (čartarnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ճարտարը/ճարտարն (čartarə/čartarn) | ճարտարները/ճարտարներն (čartarnerə/čartarnern) | ||
| dative | ճարտարին (čartarin) | ճարտարներին (čartarnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ճարտարս (čartars) | ճարտարներս (čartarners) | ||
| dative | ճարտարիս (čartaris) | ճարտարներիս (čartarneris) | ||
| ablative | ճարտարիցս (čartaricʻs) | ճարտարներիցս (čartarnericʻs) | ||
| instrumental | ճարտարովս (čartarovs) | ճարտարներովս (čartarnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ճարտարդ (čartard) | ճարտարներդ (čartarnerd) | ||
| dative | ճարտարիդ (čartarid) | ճարտարներիդ (čartarnerid) | ||
| ablative | ճարտարիցդ (čartaricʻd) | ճարտարներիցդ (čartarnericʻd) | ||
| instrumental | ճարտարովդ (čartarovd) | ճարտարներովդ (čartarnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Old Armenian
    
    Etymology
    
The origin is uncertain.
Adjective
    
ճարտար • (čartar)
- dexterous, handy, industrious, ingenious, skilful, adroit, able, clever, expert
- ճարտար ի քանդակագործութիւն ― čartar i kʻandakagorcutʻiwn ― excelling in sculpture
 - ճարտար գիտել ― čartar gitel ― to know perfectly, thoroughly
 
 - (figuratively) artful, cunning, sharp, sly, shrewd, crafty
- ճարտար ի կեղծաւորել ― čartar i kełcaworel ― adroit at dissembling, crafty
 
 
Declension
    
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ճարտար (čartar) | ճարտարք (čartarkʻ) | |
| genitive | ճարտարի (čartari) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| dative | ճարտարի (čartari) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| accusative | ճարտար (čartar) | ճարտարս (čartars) | |
| ablative | ճարտարէ (čartarē) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| instrumental | ճարտարաւ (čartaraw) | ճարտարաւք = ճարտարօք (čartarawkʻ = čartarōkʻ) | |
| locative | ճարտարի (čartari) | ճարտարս (čartars) | 
Declension
    
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ճարտար (čartar) | ճարտարք (čartarkʻ) | |
| genitive | ճարտարի (čartari) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| dative | ճարտարի (čartari) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| accusative | ճարտար (čartar) | ճարտարս (čartars) | |
| ablative | ճարտարէ (čartarē) | ճարտարաց (čartaracʻ) | |
| instrumental | ճարտարաւ (čartaraw) | ճարտարաւք = ճարտարօք (čartarawkʻ = čartarōkʻ) | |
| locative | ճարտարի (čartari) | ճարտարս (čartars) | 
Derived terms
    
- հրաշաճարտար (hrašačartar)
 - ճարտակ (čartak)
 - ճարտակապէս (čartakapēs)
 - ճարտանակ (čartanak)
 - ճարտասան (čartasan)
 - ճարտարաբան (čartaraban)
 - ճարտարաբանեմ (čartarabanem)
 - ճարտարաբանութիւն (čartarabanutʻiwn)
 - ճարտարաբար (čartarabar)
 - ճարտարագէտ (čartaragēt)
 - ճարտարագոյն (čartaragoyn)
 - ճարտարագործ (čartaragorc)
 - ճարտարադէտ (čartaradēt)
 - ճարտարազգեստեալ (čartarazgesteal)
 - ճարտարալեզութիւն (čartaralezutʻiwn)
 - ճարտարալեզուութիւն (čartaralezuutʻiwn)
 - ճարտարախաբ (čartaraxab)
 - ճարտարախօս (čartaraxōs)
 - ճարտարախօսեմ (čartaraxōsem)
 - ճարտարախօսութիւն (čartaraxōsutʻiwn)
 - ճարտարակ (čartarak)
 - ճարտարական (čartarakan)
 - ճարտարակի (čartaraki)
 - ճարտարաձիգ (čartarajig)
 - ճարտարաղխ (čartarałx)
 - ճարտարամտեմ (čartaramtem)
 - ճարտարանամ (čartaranam)
 - ճարտարանք (čartarankʻ)
 - ճարտարապատում (čartarapatum)
 - ճարտարապետ (čartarapet)
 - ճարտարապետական (čartarapetakan)
 - ճարտարապետապէս (čartarapetapēs)
 - ճարտարապետեմ (čartarapetem)
 - ճարտարապետութիւն (čartarapetutʻiwn)
 - ճարտարապէս (čartarapēs)
 - ճարտարասական (čartarasakan)
 - ճարտարասան (čartarasan)
 - ճարտարասանական (čartarasanakan)
 - ճարտարասանեմ (čartarasanem)
 - ճարտարասանութիւն (čartarasanutʻiwn)
 - ճարտարասոյզ (čartarasoyz)
 - ճարտարացուցանեմ (čartaracʻucʻanem)
 - ճարտարեմ (čartarem)
 - ճարտարիկ (čartarik)
 - ճարտարիմաց (čartarimacʻ)
 - ճարտարլեզութիւն (čartarlezutʻiwn)
 - ճարտարմտեմ (čartarmtem)
 - ճարտարմտութիւն (čartarmtutʻiwn)
 - ճարտարութիւն (čartarutʻiwn)
 
Descendants
    
References
    
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ճարտար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
 - Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ճարտար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
 - Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ճարտար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
 
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.