համար

Inherited from Old Armenian համար (hamar, “number”). The sense "for" is attested already in Old Armenian ի համար (i hamar), ի համարի (i hamari, “for, on account of”). The sense "room" is a semantic loan from Russian но́мер (nómer).

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): [hɑmɑ́ɾ]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): [hɑmɑ́ɾ]
• Hyphenation: հա‧մար

• Audio (Eastern Armenian)

  (file)

համար • (hamar)

1. for

   ինձ համար ― inj hamar ― for me

2. for the sake of
3. in order to

համար • (hamar)

1. number
2. size (of clothes or shoes)
3. issue (of a newspaper or a magazine)
4. room (in a hotel)
5. (dated) judgement, reckoning, examination, account
6. (dialectal) lesson

   Synonym: դաս (das)

An Iranian borrowing: compare Middle Persian [script needed] (ʾmʾl /⁠āmār⁠/, “reckoning, consideration”), Persian همار (hamâr, “number, quantity, measure”), آمار (âmâr, “numeration, calculation”).[1][2][3] For further origin see Old Persian *hammārakarah. Old Georgian ჰამარი (hamari) is borrowed from the same source, possibly via Armenian.

համար • (hamar)

1. number, sum

   Synonym: թիւ (tʻiw)

   հանել թիւ համարոյ ― hanel tʻiw hamaroy ― to draw or cast lots

   թուով համարով էր ամենայն ― tʻuov hamarov ēr amenayn ― all was counted

2. numbering, reckoning, estimation

   Synonym: հաշիւ (hašiw)

   ի համար ածել, արկանել, դնել ― i hamar acel, arkanel, dnel ― to count, to calculate, to compare

   մտանել ի համար ― mtanel i hamar ― to be reckoned, numbered, esteemed among

   համար դնել ընդ ումեք ― hamar dnel ənd umekʻ ― to dispute

   համարովք թուոց կատարեալ ― hamarovkʻ tʻuocʻ katareal ― a clever arithmetician

3. judgement, reckoning, examination, account

   Synonyms: քննութիւն (kʻnnutʻiwn), վճիռ (včiṙ)

   համար առնուլ, պահանջել ― hamar aṙnul, pahanǰel ― to ask for an account of, to require one to account for

   համար առնել ― hamar aṙnel ― to find out an explication of, to examine; to take or draw up an inventory of; to take stock

   համար տալ ― hamar tal ― to render an account; to give a reason; to be responsible, to account for

   համար առնուլ ի մէջ ծառայից իւրոց ― hamar aṙnul i mēǰ caṙayicʻ iwrocʻ ― to make an account with his servants

   տուր զհամար տնտեսութեան քո ― tur zhamar tntesutʻean kʻo ― give an account of thy stewardship

4. esteem, respect, regard, consideration

   Synonym: վարկ (vark)

   ի համար, ի համարի ― i hamar, i hamari ― for, on account of

   ընդ մի համար ― ənd mi hamar ― same, same thing

   ընդ մի համար ― ənd mi hamar ― same, same thing

   ի համարի լինել ― i hamari linel ― to be counted as, to pass for, to be reputed, esteemed

   ընդ մարդկան կալ ի համարի ― ənd mardkan kal i hamari ― to be taken for a man

   ոչ եղեւ ի համարի բան իմ ― očʻ ełew i hamari ban im ― no attention was paid to my words

   չէ ինչ ի համարի ― čʻē inčʻ i hamari ― it is unimportant; no matter

5. lesson

   համար առնուլ ― hamar aṙnul ― to take lessons

   գիտել, ուսանել, ասել զհամարն ― gitel, usanel, asel zhamarn ― to know, to learn, to say or repeat one's lesson

• համարակար (hamarakar)

• Armenian: համար (hamar)
• →? Old Georgian: ჰამარი (hamari) (or directly from Iranian)
  • Georgian: ამარი (amari)

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “համար”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ġazarean, Ṙ. S. (2006) “համար”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “համար”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy