świadek
Old Polish
    
    Alternative forms
    
- świedek
 
Etymology
    
Inherited from Proto-Slavic *sъvědъkъ/*sъvědokъ. First attested in the 14th century.
Noun
    
świadek m ? (related adjective świadków)
- (law) witness (someone called to give evidence in a court)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 6:
- Tesz gdyby vrzadnik, gen rzeczon wozny, gynako rothą przysągy mowyl swyathkom (testibus), nyszly gest skazano
- [Też gdyby urzędnik, jen rzeczon woźny, jinako rotę przysięgi mowił świadkom (testibus), niżli jest skazano]
 
 
 - 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 26, 18:
- Bo wstali sø przeciwo mne swatcowe krziwi (testes iniqui)
- [Bo wstali są przeciwo mnie świadkowie krzywi (testes iniqui)]
 
 
 
 - witness (one who has knowledge of something and can report on it)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 240:
- Wschakoschczye vy svyatczy mnye (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)
- [Wszakoście wy świadcy mnie (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)]
 
 
 - 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 88, 36:
- Stolecz iego iaco sluncze..., a swadek (testis) w nebesech werni
- [Stolec jego jako słuńce..., a świadek (testis) w niebiesiech wierny]
 
 
 
 - mistranslation of Latin arbiter
 
Derived terms
    
adjectives
- świadeczny
 
nouns
- świadectwie
 - świadectwo
 - świadeczne
 - świadecznik
 
verbs
- świadczać impf, świadczyć impf
 
Related terms
    
adjectives
- świadczony
 - świadomy
 
nouns
- świadczenie
 - świadomia
 - świadomie
 - świadomość
 
verbs
- świadać impf
 - świadomo impf
 
References
    
- Boryś, Wiesław (2005) “świadek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
 - Mańczak, Witold (2017) “świadek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
 - B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “świadek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
 
Polish
    
    Etymology
    
Inherited from Old Polish świadek.
Pronunciation
    
- IPA(key): /ˈɕfja.dɛk/
 - (Middle Polish) IPA(key): /ˈɕfja.dɛk/
 Audio (file) - Rhymes: -adɛk
 - Syllabification: świa‧dek
 
Noun
    
świadek m pers (female equivalent świadkowa)
- witness (One who sees or has personal knowledge of something and may report on it)
 - (law) witness (someone called to give evidence in a court)
 - (law) witness (someone who can witness the signing of a document)
 - (obsolete, geography, geology) residual detached elevation of land, part of an originally uniform upland
 - (obsolete) witness (something that serves as evidence; a sign or token)
 - (obsolete, engineering) mound left intact when collecting soil in excavations, planting, deepening ponds, etc., in order to measure the volume of the selected soil
 
Declension
    
Derived terms
    
adverbs
interjections
nouns
- Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
 - fałszywy świadek
 - niemy świadek
 - świadectwo
 - świadek incognito
 - świadek Jehowy
 - świadek koronny
 
verbs
- świadczyć impf
 
verbs
- braćna świadka impf
 
Trivia
    
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), świadek is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 22 times in news, 8 times in essays, 10 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 64 times, making it the 1032nd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
    
- Ida Kurcz (1990) “świadek”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 590
 
Further reading
    
- świadek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
 - świadek in Polish dictionaries at PWN
 - Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “świadek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
 - “ŚWIADEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.12.2018
 - Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “świadek”, in Słownik języka polskiego
 - Aleksander Zdanowicz (1861) “świadek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
 - J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “świadek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 766
 
Silesian
    
    Etymology
    
Inherited from Old Polish świadek.
Pronunciation
    
- IPA(key): /ˈɕfjadɛk/
 - Rhymes: -adɛk
 - Syllabification: świa‧dek
 
Further reading
    
- świadek in silling.org
 - Henryk Jaroszewicz (2022) “świadek”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 142
 
    This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.